Türkiye Etraf Ajansı’nın (TÜÇA) Depozito Saha İdare Sistemi (DSYS), kamu ve özel sektör iş birliği ile hayata geçiriliyor. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Lideri (TOBB) Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Lideri Bendevi Palandöken ve Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA) Lideri Prof. Dr. Ferhat Pirinççi, hafta başında DSYS’nin faaliyetlerini tek çatı altında toplayacak şirketin kuruluş protokolünü imzaladı.
VATANDAŞA TEŞVİK BEDELİ ÖDENECEK
Emine Erdoğan himayesindeki Sıfır Atık Hareketi’nin yeni bir adımı olacak depozito sistemi sayesinde piyasaya sürülen zarurî depozitoya tabi içecek ambalajların tüketilmesi sonrasında iade alınması ve vatandaşa teşvik bedeli ödenmesi sağlanacak. Depozito bedeli vatandaşın e-cüzdan hesabına iade edilecek. Bu bakiye, QR kod ile ödeme özelliği olan tüm POS aygıtlarında, mutabakatlı mağazalar, restoran ve marketlerde kullanılabilecek. Biriken bakiye banka hesaplarına transfer edilebilecek.
DOA TAŞINABİLİR, UYGULAMA MARKETLERİNDE
Tüketicilerin iade süreçlerinde kullanacağı taşınabilir uygulama “Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA)” da kullanılmaya başlandı. Bu sayede cep telefonlarına DOA uygulamasını yükleyen vatandaşlar depozito iade makinelerine QR kod okutup iade ettikleri ambalajlara karşılık gelen teşvik bedelini dijital cüzdanlarında biriktirebilecek.DOA İLE İLGİLİ MERAK EDİLEN SORULAR VE CEVAPLARI
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Depozito Saha Yönetimi Sistemi ile ilgili merak edilen soruları yanıtladı.
1-Depozito İdare Sistemi (DYS) nedir?
Depozito İdare Sistemi, muhakkak bir depozito bedeli alınarak piyasaya sürülen eserlerin tüketilmesi sonrasında iade alınması ve depozito bedelinin geri ödenmesine dayalı bir sistemdir.
2-Depozito ne sağlar?
– Ambalajları kaynağında farklı toplamaya, geri dönüşüm bedelinin korunmasına ve yükseltilmesine,
– Birincil ham unsur yerine kullanılarak doğal kaynakların korunmasına, ikincil ham unsur kullanımıyla güç sarfiyatının azaltılmasına,
– Karbon emisyonlarının azaltılmasına ve 2053 Net Sıfır Emisyon gayesine ulaşılmasına, Sıfır Atık ve döngüsel iktisadın desteklenmesine katkı sağlanır.
3- Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) uygulaması nedir?
Tüketicilerin iade süreçlerinde kullanacağı taşınabilir uygulamadır. Bakanlık tarafından tescil edilmiş makineler ve manuel iade noktalarında tüketiciler, DOA taşınabilir uygulamasını kullanarak depozito iadelerini gerçekleştirecek.
4-DOA uygulaması nasıl çalışır?
Android ve iOS store mağazalarından uygulama fiyatsız indirilir. Karekod okutularak çalışan uygulama ile depozito iade makinelerine bırakılan ambalajlar için depozito bedeli tüketicinin e-cüzdanında birikir. Bu bakiye, QR kod ile ödeme özelliği olan tüm POS aygıtlarında, mutabakatlı restoran ve marketlerde kullanılabilir.
5-DOA bankacılık sistemine entegre midir?
Tüm finansal akışlar Türkiye Emlak İştirak Bankasının alt yapısı üzerinden DOA taşınabilir uygulaması altında e-cüzdan entegrasyonu ile yürütülür. Biriken bakiye banka hesaplarına da havale edilebilir.
6-Uygulama Türkiye genelinde ne vakit başlayacak?
Sakarya’da başlatılan uygulama 2025 yılı sonuna kadar ülke genelinde her vilayet ve her ilçede hayata geçirilecek.
7-DOA’ya hangi kurum ve kuruluşlar dayanak veriyor?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesindeki Türkiye Çevre Ajansının (TÜÇA) sistem yöneticisi olarak yer aldığı depozito idare sistemi, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) iş birliği ile yürütülecek.
8-Yılda ne kadar ambalajda geri kazanım sağlanacak?
Türkiye genelinde 783 bin kilometrekarelik coğrafyada yılda yaklaşık 25 milyar adet ambalajın toplanması öngörülüyor.
9-Ne kadar eserde DOA logosu var?
– Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü iş birliği ile 1 Ağustos 2023’ten bu yana 22 milyar adet içecek ambalajı işaretlenip piyasaya sürüldü.
10-DOA ile yıllık ne kadar kar elde edilecek?
Ülke iktisadına yıllık yaklaşık 520 milyon euro katma bedel sağlanacak.
11-Hangi ambalajlara depozito ödenecek?
Cam, plastik ve alüminyum materyalden yapılmış 0,1 L ile 3 L ortasındaki tek kullanımlık ambalajlar zarurî depozito kapsamına alındı. Üzerlerinde depozito logosu olan bu ambalajlar için depozito bedeli ödenecek.